بررسی عصمت حضرت فاطمه زهرا (س)

کسی که متون وارده در قرآن و سنت شریف درباره اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ و از جمله فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ را مورد بررسی قرار دهد جز اقرار به عصمت و بلندی مقام و عظمت ایشان در دوری از گناه و معصیت، راه دیگری در پیش پای خود نمی‌بیند.[1]

در مورد حضرت فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ باید معتقد بود که ایشان، صاحب ولایت کبری است.

یعنی همان طور که باید به ولایت رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و امیرالمومنین علی ـ علیه‌السلام ـ و حسنین ـ علیهم‌السلام ـ ایمان داشت(ادامه بررسی در ادامه مطلب) می‌بایست به ولایت حضرت صدیقه طاهره ـ سلام الله علیها ـ نیز همان گونه اعتراف کرد و معتقد بود.[2]

این نوع دیدگاه جزء با عصمت ایشان نمی‌سازد و اینکه آن حضرت ـ سلام الله علیها ـ همچون دیگر ائمه معصومین ـ علیهم‌السلام ـ از هر گونه گناه و پلیدی به دور است و حتی به سهو هم دچار نمی‌شوند.

همان گونه که ما معتقدیم، ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ حجت بر ما هستند، امامان ما، حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ را حجت برخود خوانده‌اند، یعنی ایشان حجت خداوند بر حجج الهی است، لذا همان گونه که حجج الهی باید از هر گونه رجس و پلیدی بدور باشند، حجت خداوند بر حجج الهی، به طریق اولی باید از رجس و پلیدی بدور باشد و در سطح بالاتری از تقرب به مقام ربوبی باشد.

سخن در مورد عصمت حضرت زهرا و بررسی تفصیلی آن، در گفتار کوتاه ما نمی‌گنجد، زیرا آیات و روایاتی که در مورد مناقب و شأن معصومین ـ علیهم‌السلام ـ خصوصا حضرت زهرا وارد شده است، فراوان‌اند، لذا جهت رعایت اختصار، مواردی از آنها را ذکر می‌کنیم.

* آیات

آیات فراوانی در قرآن در مورد حضرت زهرا (س) نازل شده است که جهت اختصار از یکی از این آیات در اثبات عصمت حضرت زهرا (س) استفاده می‌کنیم. «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» « خدا فقط مى‏‌خواهد آلودگى را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند. ».[3]

عامّه و خاصه مسلمین، معتقدند که این آیه در حق اهل بیت پیامبر اکرم ـ در منزل امّ سلمه، و در حق پنج تن آل عبا نازل شده است و هیچ یک از زنان پیغمبر اکرم (ص) داخل این قضیه نیست، و این مطلب از مسلمات است.

وقتی که این آیه نازل شد، پیامبر اکرم و علی و فاطمه و حسنین ـ علیهم السلام ـ زیر عبای پیامبر اکرم بودند که «ام سلمه» می‌خواست زیر عبا برود، ولی پیامبر فرمودند داخل نشود (و أنت فی خیر) «تو بر خیر و نیکی هستی» ولی این آیه مخصوص ما پنج تن است.

17 نفر از صحابه از جمله، انس بن مالک، ابن عباس، ابوهریره و ...، این روایت را نقل کرده‌اند.

علاوه بر آن 300 نفر دیگر نیز این روایت را به همان ترتیب و با ذکر این که محل نزول آیه خانه «ام سلمه» بوده است، نقل کرده‌‌اند که شرح آن به طور تفصیل در کتاب «الغدیر» آمده است.

پیغمبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ ، برای اثبات و روشن شدن حقیقت امر، کار بسیار جالبی کرده است که 9 نفر از صحابه آن را نقل کرده‌اند، به این شرح که بعد از نزول این آیه، حضرت رسول اکرم هر روز (تا زمان وفاتش تقریبا)، هنگام خروج از منزل که برای اقامه نماز صبح به مسجد تشریف می‌برد، قبل از نماز صبح به در خانه حضرت صدیقه ـ سلام الله علیها ـ می‌آمد و می‌فرمود: «السلام علیکم یا اهل البیت، انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا».[4]

پس با توجه به مطالب فوق، جای هیچ گونه تردیدی نیست که حضرت صدیقه طاهره ـ سلام الله علیها ـ نیز مشمول آیه تطهیر است و در کلمه «اهل البیت»، ایشان نیز مراد است.

یکی از روایاتی که مورد قبول فریقین «شیعه و سنی» است، این است که «ام سلمه» که یکی از زن‌های پیغمبر اکرم (ص) است، می‌گوید: من از پیغمبر اکرم (ص) پرسیدم که این آیه تطهیر در شأن کیست؟ حضرت فرمود: درباره من، علی، فاطمه و حسنین است و تو مشمول این آیه نیستی. لذا ام سلمه اقرار می‌کند ما همسران پیامبر، مشمول این آیه نیستیم و هیچکدام از زنان، چنین ادعایی نکرده اند.[5]

لذا برخی نمی‌توانند ادعا کنند که این آیه در حق زنان پیغمبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ است. ادله دیگری در این مورد وجود دارد که جهت اختصار از ذکر آنها خودداری می‌شود.[6]